روند طبیعی خانه‌دار شدن عموم کارمندان در ایران
مشکل مسکن موضوعی که سالهای سال هیچ یک از دولتها تا قبل از دولت نهم به آن توجهی جدی نداشتند و حجم این مشکل در دهه سوم انقلاب بیش از گذشته خود را نشان تا جایی که دولت نهم و دهم در این حوزه کارهای زیاد و جدی انجام دادند اما مگر می شود حجم این مشکلات انبوه شده از سالهای سال را تنها یک دولت به دوش بکشد و مرتفع کند؟! حال کار بجایی رسیده است که بررسی کارشناسان نشان می دهد که یک کارمند معمولی برای اینکه بتواند خانه دار شود ۱۲۰سال طول می کشد و به عمر او نمی رسد.در بسته دولت چهار پیشران «بهینه‌سازی مصرف انرژی»، «توسعه گاز، نفت و پتروشیمی»، «صادرات غیرنفتی» و «مسکن»، به عنوان مهم‌ترین بخش‌هایی که می‌توانند با رونق خود، رشد سریعی را در کلیت اقتصاد ایجاد کنند، معرفی شده‌اند.
چهارمین پیشرانی که دولت برای «تسریع فرآیند خروج از رکود» مد نظر قرار داده، بخش «مسکن» است «به دلیل ارتباطات قوی با سایر بخش‌ها، به عنوان یکی از محرک‌های رشد اقتصادی مطرح بوده است".
گزارش دولت در این بخش با تاکید بر اهمیت بخش مسکن و همچنین تاکید مجدد بر قید «غیرتورمی بودن راهکارهای ارائه‌شده و عدم وابستگی تامین مالی به پایه پولی»، بیان می‌کند که یکی از برنامه‌های قطعی در این بخش، تشکیل صندوق‌های پس‌انداز مسکن با هدف ارائه تسهیلات با مبلغ و نرخ سود مناسب به خانوارهاست تا از این طریق، اولاً امکان خانه‌دار شدن بخش بزرگی از خانوارهای کشور فراهم شود و ثانیاً با تحریک تقاضا، تولید در مسکن و بخش‌های وابسته را از رکود خارج کند. بر این اساس، دولت اعلام کرده بانک‌ها می‌توانند در راستای اعطای تسهیلات خرید از طریق تاسیس صندوق پس‌انداز یا تشکیل موسسه تسهیلات و پس‌انداز اقدام کنند.
اما در حالیکه عده ای معتقد ند: «باید شرایط به گونه‌ای باشد که بتوان در شهرهای مختلف ۴۰ تا ۵۰ درصد ارزش واحد مسکونی را از طریق بانک و پس‌اندازی که توسط خود متقاضیان در بانک‌ها انجام می‌شود تامین کرد.» بانک مرکزی ضمن اعلام موافقت با کلیات طرح پیشنهادی صندوق پس‌انداز مسکن، تأکید کرد که سقف تسهیلات پرداختی از محل این صندوق‌ها باید منوط به انجام سپرده‌گذاری، «حداکثر ۶۰۰ میلیون ریال» خواهد بود.
ایرج رهبر عضو کانون سراسری انجمن‌های صنفی کارفرمایی انبوه‌سازان مسکن، با بیان اینکه «این موضوع قبلا نیز مطرح شده بود» می گوید: «این طرح وقتی کارایی دارد که مردم بتوانند پس انداز کنند مانند سپرده بانک مسکن. به این صورت که در قبال سپرده مردم، بتوانند وام بدهند. درحال حاضر می گویند با سپرده ۲۰میلیون تومانی بگذارند در طی ۹ماه ۳۵میلیون تومان وام می دهند.
رهبر در تشریح کارایی صندوق پس انداز و طرح وزیر مسکن می افزاید: «کارایی این صندوق بستگی به این دارد که توان مردم برای پس انداز کردن چه قدر است و آیا این توان را دارند یا خیر. از سوی دیگر درجاها و شهرهای مختلف فرق می کند. در شهرهایی که قیمت مسکن ارزان است مانند شهرهای کوچک، ۳۵میلیون تومان وام و تسهیلات ممکن است درصد بالاتری از قیمت مسکن را هم پوشش دهد اما در شهرهای بزرگ مانند تهران که یک واحد معمولی ۱۰۰متری با قیمت متری ۳میلیون و ۵۰۰هزار تومان نیازمند ۳۵۰میلیون تومان پول نقد است، ۳۵میلیون تومان وام مسکن تنها ۱۰درصد پول خرید این واحد را می تواند تامین کند و خیلی تاثیرگذار نخواهد بود.
به عقیده وی «اگر در کلان شهر ها که قیمت مسکن بالاتر است به نسبت قیمت مسکن درصدی را اختصاص دهند که نظر دکتر آخوندی بر ۵۰درصد است
(یعنی اگر قیمت یک واحد مسکونی ۳۵۰میلیون تومان است حداقل ۱۷۵میلیون تومان تسهیلات بدهند) این تاثیرگذار است اما یک سری مشکلاتی به همراه دارد.
عضو هیات مدیره کانون سراسری انبوه‌سازان در توضیح مشکلات طرح صندوق پس انداز اینگونه می گوید: «از مشلات طرح این است که بانک ها باید بررسی کنند که اگر من به کسی ۱۷۵میلیون تومان تهسیلات بدهم، وام گیرنده توان بازپرداخت در مدت ۱۰ تا ۱۵ ساله دارد یا خیر
او معتقد است: «در مجموع طرح پس انداز خوب است اما اگر مردم بتوانند در مدت زمانی پس انداز داشته باشند. اگر فردی بیاید بگوید من ماهی ۱۰۰هزار تومان می خواهم برای مسکن پس انداز کنم، سال های سال طول خواهد کشید تا بتواند یک واحد مسکونی تهیه کند.
رهبر که معتقد است اجرای این طرح زمان زیادی لازم دارد می گوید: «درحال حاضر درآمد مردم به قدری نیست که بتوانند برای خرید مسکن پس انداز کنند. کسی که خانه ندارد اجاره نشین است و اجاره پرداخت می کند. بنابراین توانایی این را ندارد که هم بخواهد اجاره بدهد و هم پس انداز کند. در این شرایط حقوق یک کارمند معمولی را در نظر بگیرید ببینید چه قدر می تواند هم در بازار گران اجاره، اجاره بدهد و هم پس انداز کند تا واحد مسکونی بخرد. این معقول نیست و به نظر من این عملیاتی نخواهد شد. برای مدت زمان طولانی جواب خواهد داد. در بررسی کارشناسان مشخص شده بود یک کارمند معمولی برای اینکه بتواند خانه دار شود ۱۲۰سال طول می کشد و به عمر او نمی رسد.
نقل از:کانون صنفی معلمان ایران
